28 Şubat sürecinde başörtüsü nedeniyle Boğaziçi Üniversitesi’nden mezun olamayan, daha sonra öğrenci affıyla döndüğü okulda Fen Bilgisi Öğretmenliği Kısmı’nı bitiren Akgül, kendisine yapılan haksızlığı hafızasından silemiyor.
“28 Şubat Postmodern darbe”nin üzerinden 24 yıl geçti. Darbeye giden süreçte toplumun ömür biçimi, inançları ve yaşayış stili üzerinde oluşturulan ağır baskı, o devrin şahitleri ve bu baskıyı birebir yaşayanların hafızalarında hala tazeliğini koruyor.
Bu süreçte uygulanan başörtüsü yasağı nedeniyle eğitimine orta veren binlerce öğrenciden biri olan üç çocuk annesi 39 yaşındaki Sara Çaşkurlu Akgül, yaşadığı zorlukları AA muhabirine anlattı.
Akgül, başarılı bir öğrenci olduğunu, ilkokulda, ortaokulda ve lisede takdirden aşağı not almadığını ve çocukluğundan beri hayalinin öğretmen olmak olduğunu söyledi.
Üniversite giriş imtihanına girdikten sonra Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği kısmını kazandığını anlatan Akgül, “Boğaziçi Üniversitesi, bildiğiniz üzere Türkiye’nin en âlâ üniversitelerinden bir tanesi. Tıpkı vakitte bizim devrimizde üniversitelerde yasaklar olduğu için Boğaziçi Üniversitesi’nde de yasak uygulanmadığı için orayı tercih etmek istedim.” dedi.
Üniversitede, birinci sene hazırlık okuduğunu söz eden Akgül, Türkiye’nin farklı üniversitelerinde uygulanan başörtüsü yasağının 2001’de Boğaziçi Üniversitesi’nde de uygulanmaya başladığını belirtti.
“OKULA GİTTİĞİMİZDE GÜVENLİK VAZİFELİLERİ, KAPIDAN BİZİ İÇERİ ALMADILAR”
Başörtüsü yasağıyla karşılaştığı birinci günü anlatan Akgül, “Okula gittiğimizde güvenlik vazifelileri, kapıdan bizi içeri almadılar. Bize okula ‘başörtülü giremeyeceğimizi’ söylediler. Biz o periyotta okul önünde oturma aksiyonları yaptık. Sonra bir biçimde içeri giren arkadaşlarımız oldu. Başını açarak giren arkadaşlarımız oldu. Sonra şapkayla girebileceğimizi söylediler lakin dedikleri şapka, başörtüsü üzerine şapka değildi. Yalnızca başınızı kapatacak, boyun bölgesi açık olacak bir şapkaydı. Daha sonraları başörtüsü üzerine şapkayı kabul ettiler. Bu süreçte de o biçimde giren arkadaşlarımız oldu, girmeyip bizim üzere şapka takmayı tercih etmeyen arkadaşlarımız da oldu. Ben şapka takmayı tercih etmedim, o halde girmek istemedim. Münasebetiyle üniversiteye devam edemedim.” diye konuştu.
Akgül, başörtüsü yasağından ötürü üniversitenin önünde basın açıklamaları yaptıklarını, bildiri dağıttıklarını ve oturma aksiyonlarında bulunduklarını, bu aksiyonlardan rastgele bir sonuç alamadıklarını ve yasağın üniversitede devam ettiğini anlattı.
Yasağın kimi vakit katı, kimi vakit da yumuşak uygulandığını lisana getiren Akgül, okula ana giriş kapılarından giremedikleri için art kapılardan bir biçimde girip derslere girmeye çalıştıklarını bildirdi.
Akgül, okulun içinde derslere başörtülü kabul eden birtakım hocaların olduğuna değinerek, şunları anlattı:
“Onların derslerini tercih ediyorduk. O halde art kapılardan, Aşiyan kapısından giriyordum. Sırtımızda o ağır fizik kitaplarıyla yaklaşık bir saat yol yürüyordum. Okulun içerisine girdiğimde direkt alana çıkamıyordum, yeniden art yollardan dersliklere gitmeye çalışıyordum. O kadar yol gidiyorsun, bir saat yürüyorsun derse yahut imtihana giriyorsun, hoca diyor ki ‘giremezsin’. Tekrar gerisin geri dönüyordum. Bu durumu yaşadığım çok vakit olmuştu.”
“FAKÜLTENİN KATI TAVRINDAN ÖTÜRÜ BU SÜREÇTE BAŞÖRTÜLÜ BİR ÖĞRENCİ BİLE MEZUN OLAMADI”
Bu formda dört yıl eğitim görmeye çalıştığını ama bunun sürdürülebilir bir durum olmadığını belirten Akgül, eğitim fakültesinin katı tavrından ötürü bu süreçte başörtülü bir öğrencinin bile mezun olamadığına dikkati çekti.
Üniversitenin mavi gömlekli güvenlik vazifelilerinin kendilerini kapıdan içeri almadığını, okulun içerisinde gördüğünde ise dışarıya çıkardığını kaydeden Akgül, bu durumun kendisinde travmaya neden olduğunu, otobüste seyahat yaparken mavi gömlekli bir kişi gördüğünde istemsizce başını öne eğip saklanmaya çalıştığını belirtti.
Başörtülü olarak fakülte binasına giren iki öğrencinin, öğretim üyesi tarafından fark edilmesi üzerine 2 haftalık uzaklaştırma aldığını, kendisinin de fakülte binasına girdiğinde bir öğretim üyesi tarafından dışarı çıkartıldığını söz eden Akgül, kimi hocaların, “Devlet diyorsa bunu, açacaksın, okuyacaksın. Okumak istiyorsan başını açacaksın öteki bir yolu yok” dediğini aktardı.
Yasak olduğu sürece başörtüsüyle üniversiteyi bitiremeyeceğini anlayınca kayıt yaptırmadığını ve kaydının silindiğini aktaran Akgül, 2008 yılında çıkan af ile Boğaziçi Üniversitesi’ne geri döndüğünü söyledi. Akgül, dokuz aylık bir bebeği varken periyot hududu sorunu nedeniyle 2,5 senede bütün derslerini vererek mezun olabildiğini belirtti.
Eğitim hayatı boyunca daima başarılı bir öğrenci olduğunu vurgulayan Akgül, Boğaziçi Üniversitesi’nde, çimlerde oturup kahve içmenin, arkadaşlarıyla sohbet etmenin, ders ortalarında Boğaziçi’nin o meşhur görüntüsünde soluklanmanın Boğaziçi Üniversitesi’ni Boğaziçi yapan ögeler olduğunu söyledi ve olağan bir öğrenci üzere okuyup bunları yaşayarak mezun olmak istediğini lisana getirdi.
Akgül, her yemek yerken yerleşkedeki kedileri beslemek istediğini lisana getirerek, “Benim bu türlü hislerim, heyecanlarım, bu türlü anlarım olmadı ve sahiden bunları yaşamayı çok isterdim. Okula başladığımda da, af ile geri döndüğümde de bunlar olmadı. Okula geri döndüğümde küçük bir çocuğum vardı. Dersimi bitirip ona dönmekti benim maksadım. Arkadaşlarımız, ‘Kahve içelim, meydanlarda biraz oturalım, çimlerde uzanalım’ ya da ‘şurada yemek yiyelim’ dediğinde bu türlü bir şey yapamadım. Bu tahminen kolay görünebilir lakin benim içimde ukde kalan bir şeydi. Bunu da yaşamak isterdim.” tabirlerini kullandı.
“BİRKAÇ ÖĞRETİM VAZİFELİSİ, YASAĞIN KARŞISINDA OLDUKLARINI LİSANA GETİRSELERDİ, TAHMİNEN BİZ BU TÜRLÜ BİR SÜRECİ YAŞAMAYABİLİRDİK”
Üniversiteye afla geri döndüğünde yaşadığı zorlukları anlattığı birtakım öğrencilerin buna inanamadığını aktaran Akgül, şöyle devam etti:
“Bu sürecin kazananı yok aslında. Bu yasak uygulandı lakin kaybedeni bizleriz. Ben bunu teğe bir yaşadım. Her vakit Boğaziçi Üniversitesi daha özgürlükçü bir ortam olarak anıldı ancak ne yazık ki biz bu süreci yaşadık, bunu kimse inkar edemez. Benim ispatlanmış bir davam da var. Ne kadar özgürlükçü olduğunu sav etse de başörtüsü yasağı Boğaziçi Üniversitesi’nde uygulandı ve bizler de bunun mağdurluğunu yaşadık.
Şu devirde rektör ataması aksiyonlarında akademisyenler, öğretim vazifelileri, karşı durdular. Özgürlükçü bir ortam olduğu için buna karşı olduklarını söylediler. Aksiyonlarını gerçekleştirdiler. Vaktinde, özgürlükçü bir üniversitede, ‘böyle bir şeyin (başörtüsü yasağının) uygulanmaması gerekiyor, şayet sizin bu türlü bir telaffuzunuz varsa bize de bu yasağı uygulamamanız gerekiyor’ diye aksiyonlar yaptık, basın açıklamalarında bulunduk, bildiriler dağıttık. Evet, art planda bizi destekleyen hocalarımız oldu. ‘Derse geldiğiniz sürece biz sizi derse alırız, arkandayız’ diyen hocalarımız oldu fakat bu kişiseldi ve toplu bir dayanak değildi. Bizim de o sırada oturma hareketlerimizde, basın açıklamalarımızda yanımıza gelip bize dayanak olsalardı, en azından birkaç öğretim vazifelisi, yasağın karşısında olduklarını lisana getirselerdi, tahminen biz bu türlü bir süreci yaşamayabilirdik ve hayallerimizi ertelemek zorunda kalmayabilirdik.”
Akgül, üniversiteye girdiğinde Ulusal Eğitim Bakanlığından 4 yıllık okulu 7 senede bitirmek kaidesiyle burs aldığını söz ederek, başörtüsü yasağı nedeniyle okulu fakat af ile geri döndükten sonra uzun bir müddette bitirmek zorunda kaldığına belirtti.
Okuldan mezun olduktan sonra Bakanlığın bursu geri istediği için yürütmenin durdurulması için mahallî mahkemeye başvurduğunu, davayı kazandığını lisana getiren Akgül, daha sonra Bakanlığın itirazı üzerine üst mahkemede kaybettiği için ferdî olarak Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurduğunu anlattı.
Akgül, AYM’nin başvurusunu incelediğini, Boğaziçi Üniversitesi’nin yasak uygulamadığını argüman ettiğini anlatarak, şahit tabirleri, fotoğraf, görüntü ve dokümanlarla yasağın olduğunu kanıtladığını, bunun üzerine kendisinin haklı bulunduğunu belirtti.
Boğaziçi Üniversitesi’nin önüne gittiğinde hüzünlendiğini söz eden Akgül, “28 Şubat sürecinden 24 sene geçti. 24 sene sonunda bir kazanan olmadı ancak kaybeden olarak bizler, ferdî olarak büyük şeyler kaybettik. Hayallerimizin, omurlarımızın büyük bir kısmı, bizler için yok ya da çok önemli meşakkatlerle dolu… Hayallerimiz ertelendi, bu yaşıma gelmişim hala da onlara ulaşmak için çabalıyorum. Tahminen ilerde çabalamayacağım. Bu sürecin kaybedeni bizleriz ancak kazanını yok.” biçiminde konuştu.
