Hazine dün 49,2 tonla tek seferdeki en yüksek altın cinsi borçlanmasını yaptı. Son 3,5 yılda toplamda Hazine, 251,9 ton altın borç aldı. İki yıl evvel alınan 26 tonluk altının yarın geri ödemesi yapılacak. İki yılda gram altın TL cinsinden yüzde 80 pahalandı.
Hazine, büyük ziyan etmesine karşın altın cinsi borçlanmaya devam ediyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, dün 49 ton 222 tonluk altın cinsi borçlanma yaptı. Bu sayı, Hazine’nin tek seferde imza attığı en yüksek ölçüde altın cinsi borçlanma oldu.
Bakanlıktan dün yapılan duyuruda, 21 ton 127 kilogram altın karşılığı Altın Tahvili, 28 ton 95 kilogram altın karşılığı Altına Dayalı Kira Sertifikası ihraç edildiği belirtildi. Borçlanmanın vadesinin 2 yıl olduğu, 6 ayda bir yüzde 1,15 kupon ödemesi yapılacağı aktarıldı.
3,5 YILDA 251,9 TON ALTIN BORÇLANMA
Hazine ve Maliye Bakanlığı datalarına nazaran, birinci kere Ekim 2017 tarihinde 187 kg. altın karşılığı altın tahvili ve 171 kg. altına dayalı kira sertifikası ihraç eden Hazine, 2017’de 2 ton 464 kg, 2018’de 4 ton 190 kg, 2019’da 82 ton 316 kg., 2020’de 113 ton 748 kilogram borçlanmıştı.
Geride kalan 3,5 yılda Hazine’nin altın cinsi borçlanması, 251 ton 940 kilograma ulaştı. Bunun 33 ton 456 kilogramlık kısmı geri ödenirken, geriye 218 ton 484 kilogramlık altın cinsi borç kaldı.
2018’de yüzde 0,7 olan Hazine’nin toplam iç borçlanması içinde altının hissesi, 2019’da yüzde 10,0, 2020’de yüzde 9,7 oldu. Hazine kayıtlarında altın cinsi borçlanma “değişken faizli döviz cinsi borçlanma” olarak kaydediliyor.
YARIN GERİ ÖDEME GÜNÜ
Son yıllarda yüksek seyreden enflasyona ve TL mevduat faizlerinin düşüklüğüne paralel olarak vatandaş birikimini döviz ve altında tutmayı tercih ederken, Hazine de giderek artan oranda döviz ve altın cinsi borçlanmaya gitti.
Döviz ve altının TL cinsi pahası arttıkça da Hazine’nin ziyanı artıyor.
Örneğin, yarın Hazine’nin 26 ton 46 kilogram 115 gramlık altın için geri ödemesi var. Borçlanmanın yapıldığı 27 Şubat 2019 tarihinde gram altın 226 TL idi. Bugünse gram altının kıymeti, 408 TL. Artış oranı yüzde 80,5.
Altının son aylarda pahasının düşmesi, daha yüksek ziyanların önüne geçti.
HAZİNE BORÇ STOKU 1,8 TRİLYON TL
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün açıkladığı bilgilere nazaran, merkezi idare brüt borç stoku 31 Ocak 2021 tarihi prestijiyle 1.837,6 milyar TL oldu.
Borç stokunun 810,6 milyar TL fiyatındaki kısmı Türk Lirası cinsi, 1 trilyon 27,1 milyar TL fiyatındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluştu. Toplam borç içinde döviz ve altının hissesi yüzde 55,9 oldu.
UZMANLAR NE DİYOR?
Hazine ve Maliye Bakanlığı, altın cinsi borçlanmanın maksadını “yastık altında bulunan altınların iktisada kazandırılması, finansman araçlarının çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi” olarak belirtiyor.
2012 yılında Hazine’nin borçlanma ünitesi Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü’nü yurt içinde sıfır döviz cinsi borçlanmayla teslim eden Coşkun Cangöz, sozcu.com.tr’ye yaptığı özel açıklamada, “Devletlerin yabancı para cinsinden borçlanmasına literatürde ‘ilk günah’ denir. Kısa vadeli maliyet avantajları için orta ve uzun vadede yüksek riskler alıp yurttaşları ek borç altına sokmak sorumlu Hazine idaresi değildir” demişti.
Dr. Murat Kubilay da sozcu.com.tr’ye açıklamasında, kamu bankalarının döviz açığının ve özel bölümün kur riskinin Hazine’ye, hasebiyle vatandaşa aktarıldığını lisana getirmişti.
